Checklist zwangerschap

Gefeliciteerd, je krijgt een baby! In deze checklist lees je waar je de komende negen maanden aan moet denken en wanneer je je aan welke afspraken moet houden.

Eerste trimester (1e tot 12e week van de zwangerschap)

• Begin met het innemen van foliumzuur

Artsen raden aan om vanaf de kinderwens te beginnen met het innemen van foliumzuur, minimaal vier weken voor de zwangerschap. Is de zwangerschap een verrassing? begin dan nu met de dagelijkse inname van 400 µg foliumzuur.

• Maak een afspraak met de gynaecoloog

Zodra je een positieve zwangerschapstest in handen hebt, maak je best een afspraak met je gynaecoloog. Bij de eerste controle bevestigt de arts de zwangerschap, berekent de uitgerekende datum, doet een gynaecologisch en een echografisch onderzoek en geeft je het tijdschema voor de komende negen maanden: tot  week 30 moet je maandelijks op controle komen. Na deze 30ste week, alle twee tot drie weken.

• Zoek of neem contact op met een verloskundige

Verloskundigen geven mama hulp en advies voor, tijdens en na de bevalling. Met uitzondering van de echografische onderzoeken kunnen verloskundigen alle preventieve onderzoeken uitvoeren. Zij zijn vaak een belangrijke contact- en vertrouwenspersoon voor aanstaande mama’s. 

• Afspraken maken voor prenatale diagnostische onderzoeken

De eerste echografie heet de termijnecho en staat gepland tussen de 10e en 12e week van de zwangerschap. Tijdens deze consultatie wordt je bevallingsdatum berekend en kijkt men ook of je zwanger bent van een meerling. Wanneer hier afwijkingen worden vastgesteld, wordt aangeraden om vervolgonderzoek uit te voeren. Bijvoorbeeld door middel van een geavanceerd echoscoptisch onderzoek (GUO), een vruchtwaterpunctie of een bloedonderzoek.

De combinatietest wordt ook in het eerste trimester gepland. Deze onderzoekt of er een verhoogde kans is op het down-, edward- of patausyndroom. Hierbij worden 2 testen uitgevoerd: een bloedonderzoek (tussen 9 en 14 weken) en een nekplooimeting (tussen 11 en 14 weken). Je kan ook een NIPT-test laten uitvoeren vanaf de 11e week zwangerschap. Hierbij wordt bloed afgenomen en wordt onderzocht of er een aanwijzing is voor het down-, edwards- of patausyndroom. 

• Let op een gezonde voeding

Een uitgebalanceerd dieet met veel fruit, groenten en vezels is nu belangrijker dan ooit. Ook de regelmatige inname van ijzer moet gegarandeerd zijn, omdat je lichaam meer bloed moet aanmaken. Sommige van de voedingsmiddelen die je nu moet vermijden zijn rauw vlees, rauwe zuivelproducten, rauwe eieren en rauwe vis. Drink elke dag minstens twee liter water of ongezoete thee. Het is ook best om grotendeels cafeïnehoudende dranken te vermijden.

• Nicotine, alcohol, drugs en medicatie zijn nu absoluut uit den boze

Bespreek eventuele medicijnen die je gebruikt met je arts.

• Breng regelmatig lotion aan

Je huid heeft nu een extra dosis verzorging nodig om zwangerschapsstriemen te voorkomen.

• Schrijf je in voor een cursus geboortevoorbereiding

Aangezien deze cursussen vaak snel volgeboekt zijn, dien je je tijdig in te schrijven.

• Zoek een kraamkliniek

Het lijkt misschien wat vroeg, maar hoe sneller je besluit om naar het ziekenhuis te gaan, hoe beter. 

• Wees voorzichtig bij het omgaan met katten

Katten worden beschouwd als dragers van de ziekteverwekker toxoplasmose. Als deze ziekteverwekker in de placenta en dus in de bloedbaan van het ongeboren kind terechtkomt, kan dit leiden tot ernstige lichamelijke en geestelijke handicaps. Zwangere vrouwen moeten daarom afzien van het schoonmaken van de kattenbak en hun handen grondig wassen na het aaien van de kat.

• Zorg voor een kinderopvang 

Het  kan soms zijn dat hier (lange) wachtlijsten zijn. Het is dan logisch om je ongeboren kind al in te schrijven bij een kinderopvang.

Tweede trimester (13e tot 27e week van de zwangerschap)

• Afspraken maken voor prenataal diagnostisch onderzoek: de 20-weken echo

Tijdens de 20e week van de zwangerschap staat de tweede echo op het programma. De ontwikkeling van de organen, of de baby goed groeit en of er voldoende vruchtwater is worden hier bekeken. Wanneer hier afwijkingen worden vastgesteld, wordt aangeraden om vervolgonderzoek uit te voeren. Bijvoorbeeld door middel van een geavanceerd echoscoptisch onderzoek (GUO), een vruchtwaterpunctie of een bloedonderzoek.

Ook een test op zwangerschapsdiabetes kan afgenomen tussen de 24ste en 28ste week van de zwangerschap. Hierbij drink je en glas met een suikeroplossing en worden de bloedsuikerwaarden gecontroleerd.

_{Bron: https://kce.fgov.be/nl/publication/report/welke-onderzoeken-zijn-aanbevolen-bij-een-zwangerschap}

• Werkgevers informeren

De meeste aanstaande mama’s wachten de eerste drie maanden voordat ze hun werkgever op de hoogte stellen van de zwangerschap. Je kan hiermee wachten tot 7 weken vóór de vermoedelijke bevallingsdatum, maar het liefst doe je dit vroeger. 

• Schrijf je in voor een fitnesscursus voor zwangere vrouwen

Gymnastiek, yoga, zwemmen of aquafitness - er is een groot aanbod aan cursussen voor aanstaande mama’s. Bewegen is goed voor zowel moeder als kind.

• Gaan winkelen

Je zult het gemerkt hebben - de knoop van je jeansbroek sluit niet meer, de blouses en t-shirts knellen. Dit is het juiste moment om wat leuke en comfortabele basics voor de zwangerschap te kopen.

• Maak een afspraak met de tandarts

Door de hormonale veranderingen zijn tanden en tandvlees bijzonder gevoelig tijdens de zwangerschap. Ga daarom minimaal één keer op controle.

• Op vakantie gaan

Nog een vakantie voor twee - pak nu je koffers, want reizen wordt lastiger in het laatste trimester van de zwangerschap.

Derde trimester (28e week van de zwangerschap tot de geboorte)

• Bijwonen van controles

In de laatste maand van de zwangerschap wordt er bij de toekomstige mama meestal getest of er sprake is van een streptokokkeninfectie. Indien dit het geval zou zijn, dan krijgt de mama tijdens de bevalling antibiotica zodat de baby niet besmet geraakt.

_{Bron: https://www.uzleuven.be/nl/gynaecologie-en-verloskunde/verloskunde/zwangerschap/zwangerschapscontroles/opsporen-streptokokkeninfectie-tijdens-zwangerschap}

• De babyuitzet

Kleding, wiegjes, slaapzakjes, luiers, verschoningsspullen, kinderwagen(s), autostoeltje(s) - met de geboorte van een kind breidt het huishouden flink uit. Begin tijdig met het samenstellen van de babyuitzet. 

Hier vind je een handige babyuitzetchecklist van Bepanthen®.

• Koop een voedingsbeha

Mama’s die borstvoeding willen geven, kopen best één of twee voedingsbeha's. Deze moeten twee cupmaten groter zijn dan de normale cupmaat. Ook de aanschaf van een voedingskussen is aan te raden.

• Pak je bevallingstas in

Omdat het altijd eerder kan beginnen dan gepland, dien je je ziekenhuiskoffer op tijd in te pakken en klaar te hebben. Vind hier een handige checklist terug voor je bevallingstas.

• Zoek een kinderarts

Maak kennis met kinderartsen in je omgeving en vraag vrienden en kennissen met kinderen naar hun ervaringen.